Τι επισημαίνει η αμερικανική εταιρεία αναλύσεων

Στις 25 Ιουλίου η βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε νομοσχέδιο για νέες κυρώσεις για τη Ρωσία, μειώνοντας παράλληλα τη δυνατότητα του Ντόναλντ Τράμπ για άρση των κυρώσεων που είναι σε ισχύ. Η ψηφοφορία με 419 υπέρ και 3 ψήφους κατά στην Βουλή ήρθε τρεις ημέρες μετά την συμφωνία των ηγετών του κογκρέσου για το πολυσυζητημένο νομοσχέδιο για κυρώσεις στη Βόρεια Κορέα και το Ιράν. Το πακέτο των κυρώσεων πάει στη Γερουσία, όπου τον περασμένο Ιούνιο είχε ψηφιστεί με συντριπτική πλειοψηφία προηγούμενη εκδοχή του

Τα βασικά σημεία των κυρώσεων του νομοσχεδίου περιλαμβάνουν τα εξής:

– Διασφαλίζεται ο μηχανισμός του Κογκρέσου για άρση ή επιβολή κυρώσεων. Εάν ο πρόεδρος θέλει να άρει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, πρέπει να υποβάλει έκθεση στο Κογκρέσο με το σκεπτικό του, αλλά και με το αποτέλεσμα που θα είχε στα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ. Βουλή και Γερουσία θα έχουν 30 ημέρες είτε να συμφωνήσουν με τον πρόεδρο είτε να τον μπλοκάρουν. Ο πρόεδρος μπορεί να ασκήσει βέτο στην απόφαση, αλλά το Κογκρέσο θα μπορούσε να υπερισχύσει με πλειοψηφία των δύο τρίτων σε κάθε σώμα.

-Οι οικονομικές κυρώσεις σε συγκεκριμένες ρωσικές εταιρείες ενέργειας που περιορίζουν πρόσωπα και επιχειρήσεις των ΗΠΑ να διαπραγματεύονται συγκεκριμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές καλύπτουν πλέον όλα τα χρέη με διάρκεια 60 αντί 90 ημερών.

-Πρόβλεψη, που υπήρχε επίσης στην προηγούμενη εκδοχή του νομοσχεδίου της Γερουσίας, και που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απαγόρευση επένδυσης στο κρατικό χρέος της Ρωσίας.

-Οι κυρώσεις που εμποδίζουν άτομα και εταιρείες των ΗΠΑ να συμμετάσχουν σε έργα υπεράκτια, βαθέων υδάτων και σχιστολιθικού πετρελαίου της ρωσικής Αρκτικής έχουν αλλάξει. Πρόσωπα και επιχειρήσεις των ΗΠΑ δεν θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να εργαστούν σε οποιοδήποτε νέο έργο υπεράκτιο της Αρκτικής, βαθέων υδάτων ή σχιστόλιθου σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου συγκεκριμένες ρωσικές εταιρείες ενέργειας διαθέτουν είτε ποσοστό ελέγχου, είτε ένα “ουσιαστικό” ποσοστό μειοψηφίας που ορίζεται από 33% ή υψηλότερο.

-Το νομοσχέδιο τώρα καθιστά υποχρεωτική, και όχι προαιρετική για τις Ηνωμένες Πολιτείες την επιβολή κυρώσεων σε ξένες επιχειρήσεις που επενδύουν ή βοηθούν ρωσικά έργα βαθέων υδάτων, υπεράκτια και σχιστόλιθου της Αρκτικής στη Ρωσική Ομοσπονδία ή στην ΑΟΖ της. Ο πρόεδρος μπορεί να άρει τις κυρώσεις αυτές, εάν κάτι τέτοιο είναι προς το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας των Η.Π.Α. Η Ευρώπη έχει ουσιαστικά τις ίδιες κυρώσεις, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάλλαξε εταιρείες  που είχαν ήδη υπάρχουσες μονάδες (όπως τα υπεράκτια έργα της ΕΝΙ στη Μαύρη Θάλασσα και την Αρκτική).

– Παραμένουν επίσης οι προαιρετικές κυρώσεις σε επιχειρήσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη ρωσικών αγωγών εξαγωγής ενέργειας, όπως οι γερμανικές εταιρείες που συμμετέχουν στην κατασκευή του αγωγού Nord Stream 2 για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Έτσι, με το πακέτο αυτό, το κογκρέσο έχει ακόμα μεγαλύτερη εποπτεία στην εφαρμογή των κυρώσεων από τον Τραμπ, ενώ γίνονται αρκετές περιοριστικές αλλαγές στις πτυχές των κυρώσεων που σχετίζονται με την ενέργεια. Στις 23 Ιουλίου, η εκπρόσωπος τύπου του Λευκού Οίκου Σαρά Χ. Σάντερς δήλωσε ότι η κυβέρνηση του Τράμπ “ήταν σε θέση να συνεργαστεί με τη Βουλή και τη Γερουσία και είναι ικανοποιημένη για τις αλλαγές που έγιναν και ήταν απαραίτητες”, προσθέτοντας ότι “στηρίζουμε εκεί που είναι το νομοσχέδιο τώρα”. Αυτή η δήλωση φαίνεται να δείχνει ότι ο Trumpθα υπογράψει το πακέτο κυρώσεων μόλις το περάσει η Γερουσία, ενδεχομένως πριν τις διακοπές του Κογκρέσου τον Αύγουστο. Δεδομένης της ισχυρής υποστήριξης που έχει το νομοσχέδιο και από τις δύο παρατάξεις και στα δύο σώματα, σε περίπτωση που ο πρόεδρος απορρίψει το νομοσχέδιο, το βέτο του είναι πιθανό να ακυρωθεί.

Το συμβιβαστικό νομοσχέδιο είναι πιθανό να λειτουργήσει προσθετικά στη ένταση μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον σε μια εποχή που Τραμπ και Πούτιν προσπαθούν να βάλουν τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας με πορεία συμφιλίωσης. Η Ρωσία δήλωσε ότι οι νέες κυρώσεις είναι «εξαιρετικά αρνητικές» αλλά ότι θα κρατήσει την κρίση της έως ότου καταστούν σαφείς οι επίσημες λεπτομέρειες των κυρώσεων, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ να δηλώνει ότι «ακούσαμε ορισμένες προσαρμογές και θα περιμένουμε με υπομονή όταν οι θέσεις θα είναι διατυπωμένες με σαφήνεια. “

Αν υποθέσουμε ότι η γλώσσα του νομοσχεδίου δεν αλλάξει από τη σημερινή της μορφή και υπογραφεί από το Trump, η Ρωσία θα μπορούσε να επιδιώξει να αντιδράσει εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να αυξήσει τους οικονομικούς περιορισμούς της έναντι των ΗΠΑ ή να ασκήσει πιέσεις εναντίον τους σε οποιοδήποτε ζήτημα. Ένα βασικό θα ήταν η Ουκρανία, όπου η Ρωσία μπορεί να οδηγήσει τους αυτονομιστές να κλιμακώσουν τις συγκρούσεις στο Ντόνμπας, ως μέσο πίεσης του Κιέβου και των δυτικών υποστηρικτών του. Πράγματι,  η πρόσφατη αύξηση στις συγκρούσεις και η πρόταση ενός ηγέτη των ανταρτών για τη δημιουργία του νέου κράτους «Malorossiya» θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως σημάδια της δυσαρέσκειας της Μόσχας για τη διαπραγματευτική διαδικασία. Ένα άλλο βασικό ζήτημα θα ήταν στη Συρία, όπου η Ρωσία θα μπορούσε να αποσυρθεί από την πρόσφατη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τις ΗΠΑ και να διαδραματίσει περισσότερο φθοροποιό ρόλο ενάντια στις δυνάμεις ανταρτών που υποστηρίζονται από τη Δύση.

Η Ρωσία έχει επίσης οικοδομήσει δεσμούς σε άλλα, δευτερεύοντα θέατρα ως μέσο αύξησης της ισχύος με τις ΗΠΑ στη συνεχιζόμενη διαπραγματευτική διαδικασία. Στη Βενεζουέλα, όπου η μακρόχρονη πολιτική κρίση μπορεί να επιταχυνθεί υπό το φως των αυξανόμενων ενδείξεων ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επιβάλουν κυρώσεις στην κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PetroleosdeVenezuela, η Ρωσία συμμετέχει ολοένα και περισσότερο στις διαπραγματεύσεις για το άσυλο για τον εμπλεκόμενο πρόεδρο NicolasMaduro. Στη Βόρειο Κορέα, οικοδομεί οικονομικούς και ενεργειακούς δεσμούς με τη χώρα, καθώς οι ΗΠΑ προετοιμάζουν ψήφισμα κυρώσεων για τις πυρηνικές δοκιμές στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπου η Ρωσία έχει το δικαίωμα για βέτο. Και στο Αφγανιστάν, η Ρωσία οικοδομεί διπλωματικούς και δυνητικούς δεσμούς ασφάλειας με τους Ταλιμπάν, όσο οι ΗΠΑ εργάζονται για την αύξηση της στρατιωτικής παρουσίας τους στη χώρα.

Η Ρωσία δεν είναι η μόνη δύναμη που ανησυχεί για τις προτεινόμενες κυρώσεις των ΗΠΑ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιδρά επίσης αρνητικά, δεδομένου ότι οι ενεργειακές της δραστηριότητες θα επηρεαστούν από τις κυρώσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε για “ακραίες και αδιάκριτες” ακούσιες συνέπειες, ενώ χώρες όπως, η Γερμανία, απειλούν να αντιδράσουν εναντίον των ΗΠΑ εάν οι κυρώσεις επηρεάσουν έργα, όπως τον Nord Stream 2. Οι υποχρεωτικές δευτερεύουσες κυρώσεις είναι ουσιαστικά οι ίδιες κυρώσεις που έχει επιβάλει η Ευρώπη, η οποία έχει απαλλάξει ωστόσο εταιρείες που είχαν ήδη υπάρχουσες μονάδες – όπως τα υπεράκτια έργα της ΕΝΙ στη Μαύρη Θάλασσα και την Αρκτική – και σε αυτό το σημείο πράγματα θα μπορούσαν να περιπλέκονται.

Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, αποφασίσουν να εφαρμόσουν τις δευτερεύουσες κυρώσεις στην ιταλική EΝΙ, η οποία σχεδιάζει να ξεκινήσει αυτό το καλοκαίρι γεωτρήσεις στη Μαύρη Θάλασσα, η Ιταλία θα αντιδράσει. Η δυναμικότερη ενέργεια της Ιταλίας θα ήταν να ζητήσει από την ΕΕ να ξαναρχίσει μια παλαιά συζήτηση σχετικά με τη διεθνή νομιμότητα των αμερικανικών δευτερευουσών κυρώσεων, συζήτηση που θα μπορούσε να φτάσει και στο Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Σύμφωνα με ένα εσωτερικό σημείωμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εάν ενεργοποιηθούν οι κυρώσεις, η Ευρώπη θα απαντήσει “μέσα σε λίγες μέρες”. Έτσι, το νομοσχέδιο του κογκρέσου για τις κυρώσεις δεν είναι μόνο πιθανό να επιδεινώσει την κατάσταση μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας, αλλά θα περιπλέξει και τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και των χωρών της ΕΕ που πλήττονται από τις κυρώσεις που αφορούν στην ενέργεια.