TΙ επισημαίνει η αμερικανική εταιρία αναλύσεων για τον προτζεκτ του Nord Stream 2 που έχειδιχάσει την Ένωση
Το πρότζεκτ για τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 – μοναδική μέτοχος του οποίου είναι η ρωσική Gazprom – αποτελεί σε πολιτικό επίπεδο τον πιο διχαστικό αγωγό για την Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, πολλά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζητούν είτε να σταματήσει εντελώς το πρότζεκτ, είτε τουλάχιστον να υπόκειται σε πολύ αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο. Σύμφωνα με νέες πληροφορίες, φαίνεται ότι οι εκκλήσεις αυτές δεν θα έχουν ανταπόκριση. Μια γνωμοδότηση που διέρρευσε από το νομικό τμήμα του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ αναφέρει ότι οι κανονισμοί της Ένωσης δεν επεκτείνονται σε αγωγούς στις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες των ακτών των κρατών μελών της ΕΕ. Η γνωμοδότηση θα προκαλέσει εκνευρισμό σε ολόκληρη την Ένωση, την οποία (γνωμοδότηση) σίγουρα θα χαιρετίσει η Ρωσία, δεδομένου ότι αποτελεί εσωτερική σύγκρουση που είναι χρήσιμη στην προσπάθεια της Μόσχας να απαλλαγεί από τις κυρώσεις της ΕΕ.
Η γνωμοδότηση, με ημερομηνία 1η Μαρτίου, υποστηρίζει ότι μια πρόταση που έγινε πέρυσι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επέκταση των κανονισμών που αφορούν στην ενέργεια σε αγωγούς στις υπεράκτιες αποκλειστικές οικονομικές ζώνες των κρατών μελών παραβιάζει τη Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Εν ολίγοις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει το δικαίωμα να θέσει σε ρυθμιστικό πλαίσιο τον αγωγό Nord Stream 2, διότι περνά μόνο από τις ευρωπαϊκές αποκλειστικές οικονομικές ζώνες, χωρίς όμως να συμβάλλει στην οικονομική τους ανάπτυξη. Προς το παρόν, το υπόμνημα αποτελεί απλώς μια άποψη, και ο αγωγός Νord Stream 2 θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μελλοντικά τις κανονιστικές ρυθμίσεις της ΕΕ. Κανείς ωστόσο δεν αρνείται αυτό που αποτελεί η εν λόγω διαρροή: Μια νίκη για τη Ρωσία και τους ευρωπαίους υπέρμαχους του Nord Stream 2.
Οι αντίπαλοι του NordStream2 – κυρίως η Σλοβακία και η Πολωνία – ισχυρίζονται ότι ο αγωγός θα υπονομεύσει τη συνολική ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, επιτρέποντας στην Gazpromνα παραδίδει απευθείας φυσικό αέριο στη Γερμανία, χωρίς πρώτα να το στέλνει μέσω της Ουκρανίας και των Ανατολικών Ευρωπαϊκών χωρών. Η Gazpromαπαντά ότι επειδή τα περισσότερα από τα πιο καινούργια έργα φυσικού αερίου βρίσκονται στο μακρινό βόρειο τμήμα της Ρωσίας, αντί στα ιστορικά πεδία της Δυτικής Σιβηρίας, είναι πιο λογικό να κατασκευαστεί ένας νέος αγωγός – ο NordStream2 – παρά να επισκευαστεί ο υφιστάμενος αγωγός της προς την Ευρώπη , ο οποίος διασχίζει την Ουκρανία. Η Γερμανία, υποστηρικτής του σχεδίου, υποστηρίζει ότι ο νέος αγωγός δεν θα οδηγήσει σε ενεργειακή ανασφάλεια και ότι άλλες διασυνδέσεις θα μπορούσαν να κατασκευαστούν στην Ευρώπη προκειμένου να μεταφέρουν το φυσικό αέριο από το σχεδιασμένο σημείο εισόδου στην Γερμανία προς την ανατολική Ευρώπη.
Παρά τα θετικά νέα για τη ρωσική ενέργεια, οι υποστηρικτές του αγωγού NordStream2 δεν μπορούν ακόμα να ισχυριστούν ότι η πήραν μια ολοκληρωτική νίκη. Ακόμη και αν ο αγωγός δεν εμφανίζεται από το μελλοντικό κανονιστικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως πολυδάπανο έργο, είναι πιθανό να αντιμετωπίσει αρκετές αντιδράσεις προκειμένου να καθυστερήσει την κατασκευή του το προσεχές έτος, όταν λήξει η σύμβαση του φυσικού αερίου της Gazpromμε την Ουκρανία.
Αυτό πιθανότατα θα αναγκάσει τη Gazpromνα διαπραγματευτεί με την Ουκρανία μια βραχυπρόθεσμη ενεργειακή συμφωνία, η οποία θα είναι δύσκολο να γίνει υπό τη σκιά του αγωγού NordStream2. (Την περασμένη εβδομάδα, σουηδικό δικαστήριο ζήτησε από την Gazpromνα καταβάλει 2,56 δισεκατομμύρια δολάρια στη Naftogazτης Ουκρανίας, λόγω παραβιάσεων σχετικά με τη σύμβαση διαμετακόμισης, γεγονός που απλώς έδωσε περαιτέρω έμφαση στη βούληση της Gazpromνα τερματίσει τη σύμβαση.) Για την Ευρώπη, ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο τελικά θα διευθετηθεί η διένεξη, αυτό θα συντελέσει στο να διευρύνει τις υπάρχουσες περιφερειακές ρωγμές, συμβάλλοντας στην τελική κατάρρευση της Ένωσης.
Η μεγάλη εικόνα
Στις ετήσιες προβλέψεις του Stratforγια το 2018, είχε αναφερθεί ότι ως αντίποινα στις κυρώσεις, η Ρωσία θα εκμεταλλευτεί όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της, προσπαθώντας να διευρύνει τη διάσταση απόψεων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ – συμπεριλαμβανομένης και της ροής ενέργειας μέσω του δικτύου των αγωγών. Μια διασπασμένη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι επωφελής για τη Ρωσία, καθώς λειτουργεί εναντίον των ευρωπαϊκών κυρώσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της, λέει ότι θα άρει κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας μόνο στην περίπτωση που η Μόσχα συμμορφωθεί πλήρως με την ειρηνευτική συμφωνία της Ουκρανίας. Η πρόσφατη διαρροή από το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ συνδέεται τόσο με την Ουκρανία όσο και με τα βαθύτερα ενεργειακά ζητήματα.
