Η ανθρώπινη αφέλεια και η πολιτική ανεπάρκεια: όσο πιο τερατώδη τα ψέματα τόσο πιο πιστευτά γίνονται
Τσίπρας, Σώρρας και Γιαννίτσης
Του Κώστα Στούπα

1) Τσίπρας, Σώρρας και Γιαννίτσης…

Υπάρχουν έξυπνοι απατεώνες και κουτοί απατεώνες. Ένας έξυπνος απατεώνας φροντίζει η απάτη του να μην μπορεί να αποκαλυφθεί και να ακυρωθεί είτε δια της λογικής είτε δια της νομικής οδού.

Για όποιον διαθέτει τη στοιχειώδη ικανότητα να σκέφτεται λογικά, ο Αρτέμης Σώρρας είναι κάποιος που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί αφελείς για να κερδίσει, αυτά που συνήθως επιδιώκουν να κερδίσουν οι άνθρωποι δηλαδή χρήμα, δόξα, δύναμη και πλεονέκτημα στην αναπαραγωγή.

Το γεγονός πως μερικά χρόνια εμφανίζεται από το πουθενά κάποιος που ισχυρίζεται πως έχει μετοχές κάποιας Τράπεζας της Ανατολής αξίας μεταξύ 600 δισ. και 30 τρισ. δολαρίων και βρίσκονται άνθρωποι να τον πιστέψουν, δεν αποτελεί απλά θέμα της δικαιοσύνης αλλά κοινωνικό και ανθρωπολογικό πρόβλημα.

Ο ίδιος μερικά χρόνια αργότερα ισχυρίζεται πως από την πώληση διαστημικής τεχνολογίας του θεού Απόλλωνα στον Ομπάμα πήρε ομόλογα αξία 600 δισ. ευρώ τα οποία έχει καταθέσει ως καταπίστευμα υπέρ του ελληνικού δημοσίου για την αντιμετώπιση του ελληνικού χρέους.

Οι μετοχές της Τράπεζας της Ανατολής ισχυριζόταν δημόσια κάποιος πασίγνωστος δημοσιογράφος επειδή είχαν αντίκρισμα σε χρυσό μπορεί να αξίζουν σήμερα έως και 30 τρισ. δολάρια.

Ο χρυσός είναι ένα σχετικά άφθαρτο υλικό. Κατά αυτήν την έννοια όλη η ποσότητα που έχει εξορυχθεί από την προϊστορία μέχρι σήμερα υπάρχει και υπολογίζεται σε 140.000 τόνους, η αξία των οποίων με τη σημερινή τιμή φτάνει τα 7 τρισ. δολάρια.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να το μάθει αυτό. Αρκεί να πατήσεις σε μια μηχανή αναζήτησης κάτι σχετικό για να στο δείξει με διαμόρφωση της τιμής σε πραγματικό χρόνο. Βλέπε: What is the value of all the Gold in the world?

Όταν κάποιος ισχυρίζεται πως διαθέτει 600 δισ. δολάρια το πρώτο που κοιτάς είναι αν είναι ρεαλιστικό κάποιος να κατέχει τέτοιου μεγέθους περιουσία και πως την απέκτησε.

Το χουμε ξαναγράψει, όταν πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο είναι ο Bill Gates, ο Amancio Ortega, ο Warren Buffet έχουν περιουσία μεταξύ 60-70 δισ. δολάρια ο καθένας, τι είναι αυτό πού πουλάει ο  Έλληνας που έχει 600 δισ. δολ.;

Τα προϊόντα της Microsoft του Gates, ενδύματα της Zara του Ortega, ξυραφάκια Gillette και αναψυκτικά Coca Cola που είναι δυο από τις δεκάδες γνωστές επενδύσεις του Buffett, βρίσκονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια σπίτια σε όλον τον πλανήτη από τους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης μέχρι  τις ζούγκλες του Αμαζονίου και του Ζαμβέζη. Από ένα δολάριο το χρόνο να κερδίζουν οι παραπάνω  από κάθε νοικοκυριό το ποσό της περιουσίας που παρουσιάζουν μπορεί να αιτιολογηθεί.

Δεν χρειάζεται κάποιος να ξέρει οικονομικά για να καταλάβει πως έχει να κάνει με απατεώνα, απλά χρειάζεται να μην είναι στοιχειωδώς ηλίθιος…

Επιδημία ηλιθιότητας

Όταν βρίσκονται, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, 5.000 άνθρωποι που απαιτούν από εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία να καλυφθούν οι υποχρεώσεις τους από το καταπίστευμα των 600 δισ. του Σώρρα, δεν είναι απλά θέμα δικαιοσύνης αλλά του συστήματος  δημόσιας… Υγείας.

Όταν βρίσκεται δικαστήριο που αθωώνει τον Σώρρα γιατί δήθεν δεν μπορεί να αποδείξει πως δεν υπάρχουν τα 600 δισ. το γελοίο αρχίζει να σοβαρεύει. Στη συνέχεια όταν κανένα ανώτερο θεσμικό όργανο της δικαιοσύνης δεν παρεμβαίνει να διορθώσει το λάθος ή την ανεπάρκεια της απόφασης το γελοίο αρχίζει και γίνεται επικίνδυνο.

Όταν εισαγγελέας κινείται εναντίον διοικητή ασφαλιστικού ταμείου επειδή δεν έκανε δεκτή αίτηση το ταμείο να πληρωθεί από τα ομόλογα του Σώρρα το ζήτημα έχει ξεφύγει από τα όρια.

Ευτυχώς η απάτη Σώρρα ήταν πολύ εξόφθαλμα γελοία για να μην μπορέσει κάποιος να την αντιμετωπίσει και αν είναι η δικαιοσύνη να πράξει τα περαιτέρω ή αν είναι ιδιώτης να μην ασχοληθεί μαζί της περισσότερο από 5-10 λεπτά.

Γεμίσαμε Σώρρες…

Υπάρχουν αρκετοί τον τελευταίο καιρό που συγκρίνουν την υπόθεση  Σώρρα η οποία έχει βγει στην επιφάνεια λόγω μιας δολοφονίας που διέπραξε στέλεχος της πολιτικής κίνησης που έχει ιδρύσει και η οποία έχει ρεύμα στην κοινωνία, με τις προεκλογικές υποσχέσεις του κ. Τσίπρα και των κομμάτων που βρίσκονται στην εξουσία.

Ο Σώρρας υπόσχεται λύση όλων των προβλημάτων της χρεοκοπίας με τα 600 δισ. ενώ ο κ. Τσίπρας για να κερδίσει τις εκλογές υποσχόταν σκίσιμο μνημονίων, διαγραφή  χρέους 100-150 δισ.  και 200-300 δισ. από τις πολεμικές αποζημιώσεις από τη Γερμανία.  

Δεν έχουν δίκιο. Οι υπερβολές του κ. Τσίπρα θα κοστίσουν πιο ακριβά στη χώρα οικονομικά, πολιτικά και ίσως και γεωπολιτικά. Μακάρι να κάνω λάθος…

Η συγκυρία

Στην υπόθεση Σώρρα το πρόβλημα δεν είναι πως βρέθηκε κάποιος να υποστηρίξει ένα τερατώδες ψέμα. Σε όλες τις κοινωνίες και εποχές υπάρχουν άτομα που υποστηρίζουν τερατώδεις ανοησίες.

Αυτό που χρήζει μελέτης είναι γιατί σε εποχές κρίσης οι “παλαβομάρες” σπάνε τα στενά όρια περιθωριακών κύκλων όπου παρεπιδημούν και η αποδοχή τους πολλαπλασιάζεται με δείκτες λοιμώδους επιδημίας.

Τέτοιες “επιδημίες” μετά από ένα σερί καταστροφικών ακολουθιών καταλήγουν σε αιματηρούς πολέμους όπου το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού χάνει ό,τι έχει αποκτήσει σε δεκαετίες ειρήνης και ξεκινά να χτίζει τη ζωή του από τα ερείπια.  Ίσως να  είναι ένας τρόπος ελέγχου της πληθυσμιακής έκρηξης.

Φαίνεται πως πέραν των νόμων της ανθρώπινης ηλιθιότητας, η οποία δεν έχει μειωθεί παρά την τεχνολογική πρόοδο τα τελευταία 2-3.000 χρόνια, ένα βασικό κίνητρο που κρατά τους ανθρώπους εντός κάποιων ορίων αντίληψης και συμπεριφοράς είναι ο φόβος της απώλειας αυτών που έχουν.

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης οι άνθρωποι χάνουν μέρος ή το σύνολο αυτών που έχουν. Αυτήν την αναγκαστική προσαρμογή σε χαμηλότερο επίπεδο οι περισσότεροι δεν μπορούν να τη διαχειριστούν με αποτέλεσμα αντί ενός μέρους στο τέλος να τα χάνουν όλα.

Κατ’ αυτήν την έννοια ο Σώρρας είναι ένας δείκτης συναγερμού καθώς όσο πιο τερατώδη είναι τα ψέματα που κυκλοφορούν και γίνονται πιστευτά τόσο μεγαλύτερο είναι το χάος και η καταστροφή που μπορεί να προκύψει. Είναι σαν τον ιό μιας επιδημίας όπου  η εύκολη εξάπλωση ενίοτε σχετίζεται με την αδυναμία του ανοσοποιητικού συστήματος παρά με τη φονικότητα του ιού.

Η ελληνική κοινωνία κατά μεγάλη πλειοψηφία πολλά χρόνια πριν τη χρεοκοπία αγνόησε όλες τις προειδοποιήσεις και έστειλε στο σπίτι τους όλους τους πολιτικούς που προέβλεπαν πως θα καταλήξουμε εδώ που είμαστε σήμερα.

Για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση του Γιαννίτση όλοι είχαν βγει στα κεραμίδια. Κάποιοι από τους πρωταγωνιστές της αντίδρασης τότε σήμερα λένε πως έκαναν λάθος. Σήμερα είναι αργά όμως και αύριο θα είναι χειρότερα. Πριν από χρόνια ο Μάνος είχε προτείνει σύνταξη 700 ευρώ σε όλους πάνω από τα 65-67 από τον προϋπολογισμό χωρίς υποχρεωτικές εισφορές. Αυτοί που τον κατηγορούσαν εφαρμόζουν εθνική σύνταξη 400 ευρώ με δυσβάστακτες εισφορές που διαλύουν την οικονομία με αποτέλεσμα σύντομα να μειωθούν κι άλλο οι συντάξεις…

Σαν λαός για δεκαετίες ακολουθούμε όποιον απατεώνα μας υπόσχεται εύκολο πλουτισμό ή ατιμωρησία για τα λάθη μας (κυρίως τα οικονομικά). Ο Σώρρας είναι η κορυφή του παγόβουνου που αποδεικνύει πως τα χειρότερα έπονται.

2) Οι πέντε νόμοι της ανθρώπινης ηλιθιότητας…

Στο σχετικό βιβλίο ο Carlo Cipolla καταγράφει τους πέντε βασικούς νόμους της ηλιθιότητας ως εξής:

1) Πάντοτε και αναπόφευκτα όλοι υποτιμούν τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν στην κοινωνία. Συγκεκριμένα, o Cipolla υποστηρίζει ότι ο αριθμός των ηλίθιων είναι σταθερός σε όλους τους ανθρώπινους πληθυσμούς, όσο σταθερή είναι η αναλογία αγοριών και κοριτσιών που γεννιούνται οπουδήποτε στη Γη. Το ποσοστό των οπωροπωλών που είναι ηλίθιοι είναι το ίδιο με το ποσοστό των κατόχων βραβείων Νόμπελ που είναι ηλίθιοι. Αυτό ισχύει επειδή:

2) Η πιθανότητα ένας άνθρωπος να είναι ηλίθιος είναι ανεξάρτητη κάθε άλλου χαρακτηριστικού του ανθρώπου.

3) Ένας άνθρωπος είναι ηλίθιος όταν προξενεί ζημίες σε έναν άλλο άνθρωπο, ή σε ομάδες ανθρώπων, χωρίς ο ίδιος να αποκομίζει οποιοδήποτε κέρδος, ή ακόμα και με το να ζημιώνεται σημαντικά.

4) Οι μη-ηλίθιοι πάντα υποτιμούν τη βλαπτική ισχύ των ηλίθιων ατόμων. Συγκεκριμένα, οι μη-ηλίθιοι πάντα ξεχνούν πως η συναναστροφή ή ο συγχρωτισμός με ηλίθια άτομα πάντα αποδεικνύεται ένα δαπανηρό σφάλμα, ανεξαρτήτως χρόνου, τόπου ή συνθηκών.

5) Ο ηλίθιος είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος ανθρώπου.

Οι νόμοι της ηλιθιότητας και η εφαρμογή τους

kostas.stoupas@capital.gr