Γράφει ο Άγγελος Αθανασόπουλος
Το βασικότερο συμπέρασμα που απορρέει από την πρόσφατη (8 Απριλίου) συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά στο γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» δείχνει ότι η Αθήνα δεν έχει, στην παρούσα συγκυρία, καμία στρατηγική έναντι της Άγκυρας και της πρακτικής που αυτή ακολουθεί στις περιοχές ελληνικού ενδιαφέροντος (Αιγαίο Πέλαγος, Ανατολική Μεσόγειος).
Δεν πρέπει τούτο να εκπλήσσει.
Συζήτηση στρατηγικής φύσεως και διαμόρφωση μακροπρόθεσμου σχεδιασμού σχετικά με την Τουρκία δεν προκύπτει ότι έχει πραγματοποιηθεί εσχάτως σε κανένα επίπεδο της ελληνικής Πολιτείας. Ίσως να μην είναι τυχαίο που και στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν αρχίσει εσχάτως να μαζεύονται σύννεφα για τον υπουργό Εξωτερικών, τον καθ’ ύλην αρμόδιο να ξεκινήσει μία τέτοια αναζήτηση…
Ο κ. Κοτζιάς αποδίδει για ακόμη μία φορά τη συμπεριφορά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ψυχαναλυτική ερμηνεία ότι «βρίσκεται σε περίοδο μεγάλης νευρικότητας».
Η ερμηνεία αυτή ίσως έχει βάση, αλλά είναι ανεπαρκής. Μπορεί επίσης η Ελλάδα να μην «έχει κακές βλέψεις, ούτε θέλει να είναι κακός γείτονας», αλλά πολύ αμφιβάλλουμε αν αυτό συνιστά κριτήριο διαμόρφωσης στρατηγικής επί ενός αντιπάλου.
Στη συνέχεια, ο υπουργός των Εξωτερικών αναμασά τη γνωστή «καραμέλα» διαφόρων ταγών του δημοσίου λόγου, λέγοντας ότι το… Διεθνές Δίκαιο θα αποτρέψει την Τουρκία αν αυτή επιθυμήσει να προβεί σε αλλαγή συνόρων. Κατέστη εμφανές πως «αλλάζουν» τα ευρωπαϊκά σύνορα το 2014 στην Κριμαία και πως διαμορφώνεται ένα εδαφικό «fait accompli» – πόσο μάλλον αν έχεις και τον κατάλληλο δάσκαλο, όπως εσχάτως ο κ. Ερντογάν…
Ορθώς ο κ. Κοτζιάς παρατηρεί ότι η Τουρκία θέλει να ηγεμονεύσει στην ευρύτερη γεωπολιτική περιοχή. Αντί όμως να προσφέρει μία σοβαρή ανάλυση με ποιους τρόπους και «οχήματα» το επιδιώκει, αναφέρεται σε μία δήθεν αμφισβήτηση της «κυριαρχίας της ΕΕ» – πράγμα που απλώς δεν υφίσταται για όποιον αντιλαμβάνεται με στοιχειώδη ρεαλισμό τις διεθνείς σχέσεις. Για να μην αναφερθεί κανείς στην παράλληλη παραδοχή του ότι ούτε η ΕΕ ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν σήμερα τις δυνατότητες παρέμβασης που είχαν κάποτε έναντι της Άγκυρας… Κάποιος καλοπροαίρετος θα διέκρινε στο σημείο αυτό μία, απλή, αντίφαση.
Κάποιος κακοπροαίρετος, θα το χαρακτήριζε κάπως διαφορετικά…
«Εγώ συνιστώ στην Τουρκία να μην το κάνει και ελπίζω να μην πιστεύει ότι μπορεί να το κάνει» απαντά ο υπουργός Εξωτερικών στο ερώτημα του δημοσιογράφου του «Der Spiegel» για το αν υπάρχουν «διαβεβαιώσεις βοήθειας» σε περίπτωση που συμβεί το απευκταίο…
Αλλά βέβαια, δεν πρέπει να το λησμονούμε αυτό, λειτουργεί αποτρεπτικά το Διεθνές Δίκαιο…
Ουδεμία έκπληξη προκαλούν τα παραπάνω όμως. Οι σοβαροί πολιτικοί ηγέτες μιλούν στον λαό καθαρά. Όσοι ενδιαφέρονται για θεωρίες, μπορούν να επιλέξουν «άλλο γήπεδο». Ενδεχομένως, τις πανεπιστημιακές αίθουσες…
