Έρευνα της δημοσιογράφου Αντωνίας Πατσίδου.
ΜΑΣΣΑΛΙΑ-ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 630π.Χ.
Η ΠΟΛΗ ΠΟΥ ΙΔΡΥΘΗΚΕ ΑΠΟ ΕΛΛΗΝΕΣ-ΦΩΚΑΕΙΣ.
« Η ΜΑΣΣΑΛΙΑ ΔΕΝ ΕΠΑΨΕ ΠΟΤΕ ΝΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΗΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑ, ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΤΗ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟ ΝΟΤΟ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ. ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΠΟΛΛΟΙ ΦΙΛΛΕΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΤΡΕΦΟΥΝ ΜΙΑ ΑΔΟΛΗ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΕΩΡΟΥΝ ΚΟΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΟΛΤΙΣΜΟΥ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΩΣ ΜΙΑ ΜΑΚΡΙΝΗ ΠΑΤΡΙΔΑ».
Η Μασσαλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στη Γαλλία. Η πόλη στέκεται στην ακτή του κόλπου της Λυών της Μεσογείου. Η Μασσαλία είναι η παλαιότερη πόλη στη Γαλλία, είναι ακόμα παλαιότερη από την αιώνια πόλη – Ρώμη. Στη Μασσαλία ζουν σήμερα περίπου 3.000 Έλληνες ομογενείς, δεύτερης και τρίτης γενιάς, προερχόμενοι κυρίως από την Κωνσταντινούπολη και τη Μικρά Ασία. Στην ευρύτερη περιοχή της Μασσαλίας, όπου υπολογίζονται περίπου στις 12.000, υπάρχουν 15 ομογενειακές οργανώσεις και πάρα πολλοί σύλλογοι Φιλελλήνων. Υπάρχουν χωριά, όπως το Port de Bouc και το Salen de Giroud, όπου το 80% του πληθυσμού είναι ελληνικής καταγωγής. Oι Έλληνες της Χίου και των Δωδεκανήσων πολλά πήραν και πολλά έδωσαν με τις οικονομικές και εμπορικές δραστηριότητες τους στο φωκαιακό λιμάνι, ενώ σημαντικός υπήρξε ο ρόλος που έπαιξαν οι Έλληνες του εξωτερικού την ώρα του ξεσηκωμού κατά του οθωμανικού ζυγού και πολύτιμη υπήρξε η βοήθεια των Μασσαλιωτών που πολέμησαν για την Ελευθερία της Ελλάδας.
Ιστορία.
Το πρώτο κύμα Ελλήνων που έφτασε στη Μασσαλία.
Το 630 π.Χ. Έλληνες από τη Φώκαια της Ιωνίας (βορειοδυτικά της Σμύρνης) έκτισαν τη Μασσαλία. Οι Φωκαείς ήταν τολμηροί θαλασσοπόροι. Πρώτοι αυτοί κατασκεύασαν πλοία (νήες) με 50 κουπιά και γρήγορα ανάδειξαν την πατρίδα τους σε μεγάλη ναυτική δύναμη και επλούτισαν. Εκτός από τη Μασσαλία σε γαλλικό έδαφος και συγκεκριμένα στην Κορσική, ίδρυσαν το 565 π.Χ. την Αλαλία. Από τη Μασσαλία ορμώμενοι ίδρυσαν κατόπιν άλλες πόλεις. Σπουδαιότερη είναι η Νίκαια, την οποία ίδρυσαν το 300 π.Χ. και την ονόμασαν Νίκαια σε ανάμνηση της νίκης τους κατά των Λιγύρων. Οι Φωκαείς ίδρυσαν και τη μόνη Ελληνική αποικία στο βορειοανατολικό άκρο της Ισπανίας στην Καταλονία, την πόλη Εμπόριον. Φαίνεται λίγο παράξενο το όνομα, αλλά πρέπει να ξέρουμε την βασική αρχική σημασία της λέξης Εμπόριον = τόπος όπου γίνονται συναλλαγές, εμπόριο. Εμπορεύομαι = (η πρώτη σημασία) = βρίσκομαι σε πορεία για εμπόριο, έμπορος (εν πορεία ευρισκόμενος) = ταξιδιώτης, ο ταξιδεύων για εμπόριο. Ξεκίνησε σαν τόπος διεξαγωγής εμπορίου και κατόπιν έγινε πόλη με το όνομα Εμπόριον.
Δεύτερο κύμα.
Οι Έλληνες που ήρθαν την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας τον 17ο αιώνα, από την Κωνσταντινούπολη και πρόκειται για τον χρυσό αιώνα της Μασσαλίας. Οι Έλληνες την χρονική αυτή περίοδο βοήθησαν στην οικονομική ανάπτυξη της Μασσαλίας κερδίζοντας μ'αυτό τον τρόπο την εκτίμηση των Γάλλων της Μασσαλίας.
Τρίτο κύμα.
Οι σημερινοί Έλληνες μετά την καταστροφή της Μικράς Ασίας. Οι πρόσφυγες αυτοί που ήρθαν το 1922 αποτελούν τις οικογένειες πέμπτης γενιάς. Σκοπός των Ελλήνων της Μασσαλίας σήμερα είναι να βρούνε την πολιτιστική τους ταυτότητα που «έχασαν» μετά την Μικρασιατική καταστροφή, ερχόμενοι στην πόλη της Μασσαλίας.
Οι Έλληνες στο στρατό του Ναπολέοντα.
Δεδομένου ότι η Ελλάδα ήταν υπό οθωμανική κυριαρχία, πολλοί Έλληνες αγωνίστηκαν στο Στρατό του Ναπολέοντα. Ο Nicolas Papas–Oglou-Νίκος Παπάζογλου, ήταν ο πιο διάσημος Έλληνας που πολέμησε με τον Ναπολέων.
Nicole Papas– Oglou. Tchesme * Γεννήθηκε κοντά στο Tchesme το 1758.Μετακόμισε στη Μασσαλία και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του προσπαθώντας να επιτύχει την επιστροφή της περιουσίας του από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Πέθανε στη Μασσαλία το 1819.
*Tchesme ήταν μια ελληνική πόλη της Μικράς Ασίας, κοντά στη Σμύρνη. Το ελληνικό όνομα ήταν Tchesme "Κρήνη".
Μερικά ονόματα από τους πιο γνωστούς Έλληνες του στρατού του Ναπολέοντα:
– Συνταγματάρχης Constantin Androuzzi
– Αντιστράτηγος Joseph Bourbaki
– Συνταγματάρχης Denis Bourbaki
– Captain George Ciollis
– Γενικές Δημήτριος Κομνηνός
– Διοικητής Camille Delladécima
– Διοικητής Spyridion Fakinéis
– Captain Francis Kalikiopoulos
– Nicolas Loverdo
– Captain Μαρίνος Μελισσινός
– Διοικητής Δημήτριος Mercati
– Captain Nicolas Μυλωνάς
– Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Philippis
– Ο συνταγματάρχης Laurent Πιερής
– Captain Spyridion Psimaris
– Αντιστράτηγος Antoine Σαραντής
– Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Serra
– Αντιστράτηγος Ιωάννης Στρατής
– Captain Nicolas Βαρλάμος
– Αντιστράτηγος Ιωάννης Veya
– Διοικητής Σταμάτη Βούλγαρης
ΠΥΘΕΑΣ Ο ΜΑΣΣΑΛΙΩΤΗΣ.
Άκμασε γύρω στο 330 π.Χ.
Μαθηματικός και Αστρονόμος ο Πυθέας έγινε γνωστός στο πανελλήνιο με το περίφημο εξερευνητικό ταξίδι του στον βόρειο Ωκεανό. Το ταξίδι αυτό έγινε οργανωμένα με πλήθος πλοίων και στόχο την εξερεύνηση και μέτρηση των βόρειων ακτών της Ευρώπης. Η εκτέλεση αυτού του πολύχρονου, πολυδάπανου και στρατηγικά σημαντικού ταξιδιού εκτιμάται ότι χρηματοδοτήθηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο. Η αποστολή αυτή εκτελέστηκε με επιτυχία από τον Πυθέα και απέδειξε ότι η Ευρώπη μέχρι την Βαλτική είναι περίβρεχτη, ότι η Βρετανία είναι νήσος και ακόμα ότι βόρειά της, σε έξη μέρες πλεύση, βρίσκεται η νήσος Θούλη σε απόσταση από τον πόλο της γης όσο η απόσταση του Τροπικού από τον Ισημερινό (24°). Το ημερολόγιο και τις παρατηρήσεις του τις περιέλαβε στο έργο του "Περί του Ωκεανού" (Ερατοσθένης, Πολύβιος, Στράβων, Διόδωρος, Πλίνιος, Τίμαιος).
Εκτός από το περίφημο ταξίδι του η μαθηματική του ανακάλυψη με την οποία έγινε γνωστός στον Ελληνισμό ήταν εκείνη της μέτρησης του γεωγραφικού πλάτους ενός τόπου με την μέτρηση του λόγου (Γνώμονα):(Σκιά) το μεσημέρι των Τροπών ή των Ισημεριών.
Η μέθοδος αυτή στηριζόταν στις παραδοχές:
* ότι η γη είναι "σφαιροειδής" και
* ότι οι ακτίνες του Ηλίου φτάνουν σε όλα τα σημεία της επιφανείας της γης "παράλληλα" (Θαλής).
Έτσι η γωνία φ προσδιοριζόταν από το ορθογώνιο τρίγωνο του γνώμονα προς την σκιά του, το μεσημέρι μιας Ισημερίας (ανάλογη μέτρηση γινόταν κατά τις Τροπές).
Με τη μέθοδο αυτή υπολόγισε το γεωγραφικό πλάτος της γενέτειράς του Μασσαλίας με σχεδόν απόλυτη ακρίβεια. (Βρήκε τιμή που αντιστοιχεί σε 43°3' έναντι της πραγματικής των 43°17'). Είναι πιθανό, με τη βοήθεια των τριγώνων γνωμόνων και σκιάς, να υπολόγισε την περίμετρο της Γης, και να έδωσε την τιμή 300.000 σταδίων, την οποία αναφέρει ο Αρχιμήδης, χωρίς να δηλώνει την πατρότητά της.
* Σημαντική θεωρείται και η κατασκευή Διόπτρας δικής του έμπνευσης με την οποία πραγματοποιούσε νυχτερινές και ημερήσιες ουράνιες σκοπεύσεις. Με αυτήν πιστεύεται ότι έδωσε τα πλάτη των βορείων τόπων και κυρίως της Βρετανίας (Στράβων), μετρώντας το τροπικό ύψος του Ηλίου, γιατί δεν μπορούσε να έχει πάντοτε τον λόγο (Γνώμ.):(Σκιά) (μάλλον λόγω συννεφιάς).
Ενώσεις:
Ελληνική Ένωση Μασσαλίας και περίχωρων.
Έτος ίδρυσης 1944.
Πρόεδρος: Δημήτρης Ακαρτζού.
Ελληνική Κοινότητα Μασσαλίας.
Έτος Ίδρυσης 1976.
Πρόεδρος: Σταύρος Πενταλάς.
Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων Γαλλίας.
Έτος Ίδρυσης 1991.
Πρόεδρος: Δημήτρης Ακαρτζού.
Σκοπός:
Υποστήριξη των Ελλήνων που κατοικούν στην Γαλλία όπως επίσης και η διατήρηση και ανάπτυξη της εθνικής τους ταυτότητας. Ανάπτυξη της Ελληνο-γαλλικής φιλίας. Διάδοση της Ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στη Γαλλία. Στην προσπάθεια επίτευξης των παραπάνω έχουν άμεση συμμετοχή όλες οι Ελληνικές κοινότητες της Γαλλίας που αποτελούν και τα κύρια μέλη της Ομοσπονδίας.
Ελληνική Ορθόδοξη εκκλησία.
Χτίστηκε το 1820. Πρόκειται για την παλιότερη ορθόδοξη εκκλησία της Ευρώπης μαζί με την ορθόδοξη εκκλησία της Βιέννης στην Αυστρία.
Ιερέας: Ιωακείμ Τζομπάνογλου.
Οι σχέσεις μεταξύ Γάλλων και Ελλήνων είναι καλές και υπάρχει σεβασμός και εκτίμηση ως προς το γεγονός ότι ο Ελληνικός πολιτισμός πρόσφερε πολλά στη γαλλική κουλτούρα και κατ επέκταση στην Ευρώπη.
Στη βοήθεια της έρευνας μας βοήθησε ο Γιάννης Σταυρινός, αντιπρόσωπος της Κυπριακής Κοινότητας στη Νότια Γαλλία.
