Το κείμενο παρουσιάστηκε πριν ξεσπάσουν οι μεγάλες αντιδράσεις για την ΔΕΗ.

ΤΟΥ ΦΙΛΗ ΚΑΪΤΑΤΖΗ

«Κεφάλι παίρνει» ο λιγνίτης στην κούρσα της ενέργειας, καθώς κράτησε «όρθιο» το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής της χώρας, σε συνθήκες ακραίων καιρικών φαινομένων, δίνοντας προβάδισμα στην επιχειρηματολογία ότι πρέπει να δούμε με υπευθυνότητα το μέλλον της ενεργειακής ασφάλειας της Ελλάδας. Εν όψει μάλιστα, και της εκπόνησης –παρουσίασης του εθνικού στρατηγικού σχεδίου για την ενέργεια και το κλίμα, εντός του 2017.

 Το εθνικό καύσιμο ή το μαύρο πρόβατο της ενέργειας για τους επικριτές του λιγνίτη, που θεωρούν την προσφορά του δυσανάλογη με το περιβαλλοντικό κόστος έχει προκαλέσει:

-Ένα μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της ΔΕΗ και της κινεζικής CMEC(china machinery engineering corporation)για την κατασκευή του έργου «Μελίτη ΙΙ», της νέας λιγνιτικής μονάδας στην Φλώρινα-επένδυση ύψους 700.000.000(με τα ορυχεία μαζί ξεπερνά το 1δίς ευρώ)

-Και το ρωσικό επενδυτικό ενδιαφέρον της Gazprom για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων άνθρακα στην Βεύη της Φλώρινας σε συνεργασία με τον όμιλο Κοπελούζου (Προμηθέας Gaz–ελληνο-ρωσική κοινοπραξία).

 «Ακροβολισμένοι» είναι και οι άλλοι εγχώριοι μεγάλοι παίκτες διεκδικώντας μερίδιο στην αγορά του λιγνίτη-ήτοι το 40%.Η ΔΕΗ έχει συμφωνήσει με τον όμιλο ΤΕΡΝΑ(συμφερόντων Περιστέρη ) στην κατασκευή της «Πτολεμαϊδας 5» ,έχοντας εγκρίνει την χαμηλότερη προσφορά της ΤΕΡΝΑ που εγγυάται σταθμισμένο κόστος παραγωγής 69,87ευρώ/MWh. Stand by είναι ο όμιλος, Μυτιληναίου. Η Ελλάκτωρ του Γιώργου Μπόμπολα, τα ΕΛΠΕ μέσω της Elpedison καθώς στο «ενεργειακό τραπέζι» βρίσκεται η αξιοποίηση νέων λιγνιτικών κοιτασμάτων(Δράμα, Ελασσόνα, Βέγορα  κάλ) με την συμμετοχή ιδιωτών.Η ΔΕΗ έχει μνημονιακή υποχρέωση να περιορίσει έως το 2018 το μερίδιό της κατά 25%.

 Μετά την ευρω-καταδίκη της επιχείρησης ηλεκτρισμού τον περασμένο Δεκέμβριο για μονοπώληση του άνθρακα, καλούνται οι νομικοί  της ,να λύσουν το πρόβλημα που ετσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, είναι μονόδρομος:  Άνοιγμα νέων ορυχείων που θα πάρουν ιδιώτες, και πώληση των υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων.( Σημειώνεται ότι η Κομισιόν έχει ζητήσει να συνδυαστεί η πρόσβαση ιδιωτών στην παραγωγή λιγνίτη και με την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ).

 Μέχρι τώρα προς πώληση είναι: Οι δύο λιγνιτικές μονάδες στο Αμύνταιο συνολικής ισχύος  600MW(χωρίς αποθείωση),η μονάδα 3 της Μεγαλόπολης ισχύος 300MW,η μονάδα «Μελίτης»στην Φλώρινα συνολικής ισχύος 330MW(με αποθείωση).

 Οι υπάρχουσες ποσότητες λιγνίτη επαρκούν για τα επόμενα 45 χρόνια. Μέχρι σήμερα έχουν εξορυχτεί συνολικά 1,3 δίς τόνοι. Η Ελλάδα κατέχει την δεύτερη θέση στην παραγωγή λιγνίτη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, και την έκτη παγκοσμίως.

  Το 1996 το 75% της ενέργειας της χώρας παραγόταν από λιγνίτη. Στο πρώτο μισό του 2016 είχε σημειώσει πτώση 22%.Αυτό οφείλεται και στην αύξηση της συμμετοχής, στο ενεργειακό μίγμα του ποσοστού του φυσικού αερίου, λόγω της μείωσης των τιμών του στην διεθνή αγορά-αν και εμείς το πληρώνουμε ακριβότερα.

  Σήμερα περίπου το 50% της συνολικής παραγωγής ενέργειας προέρχεται από τον λιγνίτη, το 10%απο το πετρέλαιο, το 17% από φυσικό αέριο,το10% από υδροηλεκτρικούς σταθμούς, το 6% από ΑΠΕ(ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το7% από διασυνδέσεις.

  Τα μεγαλύτερα κοιτάσματα βρίσκονται στην δυτική Μακεδονία: Λεκάνη Κοζάνης-Πτολεμαϊδας-Αμύνταιου-Φλώρινας. Στο νομό Κοζάνης λειτουργούν τέσσερα λιγνιτορυχεία: Νοτίου πεδίου, Καρδιάς, κύριου πεδίου, νοτιοδυτικού  πεδίου, και τμήμα του Αμύνταιου. Στα μεγαλύτερα ορυχεία συγκαταλέγεται και της Μεγαλόπολης στο νομό Αρκαδίας.

  Η κατάρτιση του ενεργειακού χάρτη και ο καθορισμός του μίγματος καυσίμου στην μεταλιγνιτική  εποχή, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψιν, λένε οι υπέρμαχοι του άνθρακα, ότι ο λιγνίτης είναι το μόνο εγχώριο καύσιμο βάσης-εγγύηση για τον ενεργειακό εφοδιασμό της χώρας. Δύο ακόμα παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψιν: Hεξασφάλιση χαμηλών τιμών για τους καταναλωτές και η προστασία του περιβάλλοντος. Πάνω σ’αυτό, οι επικριτές του λιγνίτη επισημαίνουν, επικαλούμενοι μελέτη της Boozandcoγια λογαριασμό της ΔΕΗ: ο κόστος εξόρυξης του στην Ελλάδα είναι το χαμηλότερο με εκείνο της Γερμανίας στα 2,2% ευρώ (περίπου) ανά τόνο. Αν όμως προσθέσουμε, το εξαιρετικά χαμηλό θερμιδικό περιεχόμενο του ελληνικού λιγνίτη, τότε η ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα είναι από τις ακριβότερες στην Ευρώπη με 59, ευρώ /MWhσε σύγκριση με 53,6για την Γερμανία,39 για την Τσεχία,38,6 για την Πολωνία,54,2 για την Ρουμανία,31,6 για την Βουλγαρία,40,3 για την Σερβία,52,7 για την Τουρκία.

  Επίσης τονίζουν ότι η ΔΕΗ έχει προσπαθήσει να αποφύγει την εφαρμογή αυστηρότερων αντιρρυπαντικών τεχνολογιών στις υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες με σκοπό να μειώσει το κόστος λειτουργίας-εχει κερδίσει εξαίρεση (παρέκκλιση) από την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές (2010/75/ΕΕ),ώστε να μπορούν οι παρούσες μονάδες να λειτουργούν χωρίς αναβάθμιση έως το 2020(καταληκτική ημερομηνία οπότε θα πρέπει να έχουν αναβαθμιστεί για να συνεχίσουν να λειτουργούν).

  Η εξόρυξη και η καύση του λιγνίτη μπορεί να γίνει χωρίς ιδιαίτερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της υγείας των εργαζομένων αν χρησιμοποιηθούν οι βέλτιστες τεχνικές απορρύπανσης:  Η ρύπανση από τέφρα και αιωρούμενα σωματίδια σε συντριπτικό ποσοστό προέρχεται από τα ορυχεία και όχι από τους ΑΗΣ που έχουν φίλτρα μεγάλης αποτελεσματικότητας. (Χρειάζονται όμως και άλλες μονάδες παρακράτησης των βλαβερών χημικών ουσιών και των βαρέων μετάλλων -σε συνδυασμό με μόνιμο σύστημα διαβροχής όπως συμβαίνει στα σημεία μεταφόρτωσης σε όλα τα ορυχεία του εξωτερικού.

 Εν τω μεταξύ πάγια είναι η θέση εργαζομένων και κατοίκων των γύρω περιοχών στους λιγνιτικούς σταθμούς και των ορυχείων εξόρυξης, για αποκατάσταση των εδαφών με ποιοτικά κριτήρια και την επαναπόδοση των εκτάσεων που έχουν δεσμευτεί από την ΔΕΗ για γεωργικούς και άλλους σκοπούς,ώστε να υπάρχει μια ιστορική συνέχεια στην προσφορά της ΔΕΗ (ιδρύθηκε τo1950  και συνέβαλε αποφασιστικά στην βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας από τον πόλεμο και τον εμφύλιο).

 Για να λέμε… «είδες η ΔΕΗ;»

 

Πηγή Φ.Κ.