ιερά λειτουργία στο πατριαρχειο ιεροσολυμων
Η Α’ ΣΤΑΣΙΣ ΤΩΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
Τό ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς τῆς Α΄ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως καί εἰς τό πλαίσιον τῆς ἀκολουθίας τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου, ἐψάλη ὁ κανών «Ἀνοίξω τό Στόμα μου» καί ἀνεγνώσθη ἠ Α’ Στάσις τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας ὑπό τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, τοῦ καί Προεξάρχοντος τῆς ὅλης Ἀκολουθίας, ψαλλόντων δεξιά τοῦ Πρωτοψάλτου τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως Ἀρχιμανδρίτου π. Ἀριστοβούλου καί ἀριστερά τοῦ Λαμπαδαρίου κ. Γεωργίου Ἀλβανοῦ καί τοῦ βοηθοῦ αὐτοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Δημητρίου καί ἄλλων καί μετέχοντος εὐλαβοῦς ἐκκλησιάσματος ἐκ μοναχῶν, μοναζουσῶν καί λαϊκῶν, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Χρήστου Σοφιανοπούλου καί λοιπῶν μελῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου.
Εἰς τήν ἀκολουθίαν ταύτην ὁ Μακαριώτατος ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον εἰς τούς πιστούς, ἔχοντα ἐλληνιστί ὡς ἕπεται:
«Ἄγγελος πρωτοστάτης, οὐρανόθεν ἐπέμφθη, εἰπεῖν τῇ Θεοτόκῳ τό, Χαῖρε καί σύν τῇ ἀσωμάτῳ φωνῇ, σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε, ἐξίστατο καί ἵστατο κραυγάζων πρός αὐτήν τοιαῦτα· Χαῖρε, δι’ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει· χαῖρε δι’ ἧς ἡ ἀρά ἐκλείψει. Χαῖρε, τοῦ πεσόντος Ἀδάμ ἡ ἀνάκλησις· χαῖρε τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις».
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς χριστιανοί.
Ἡ ἁγία ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησία ὡς φιλόστοργος μητέρα μᾶς καλεῖ νά συμμετάσχωμεν εἰς τήν χαράν τῆς ἑορτῆς τῆς λαμπροφόρου ἀναστάσεως τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Διά τοῦτο καί ἐθέσπισεν τήν ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν τῆς πρό τοῦ Πάσχα νηστείας. Ἡ δέ νηστεία, κατά τόν μελῳδόν τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἡ «μήτηρ τῆς σωφροσύνης, ἡ κατήγορος τῆς ἁμαρτίας καί συνήγορος τῆς μετανοίας, ἡ πολιτεία τῶν Ἀγγέλων, καί σωτηρία τῶν ἀνθρώπων».
Εἰς τό ἔργον τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων συνεργός καί μέτοχος ἐγένετο ἡ ἀειπάρθενος Μαρία, ἡ ὁποία ἀνεδείχθη σκεῦος ἐκλογῆς καί δοχεῖον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἤ ἀκριβέστερον εἰπεῖν Θεοτόκος καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἡ ἐνσάρκωσις καί ἐνανθρώπησις τοῦ Θεοῦ Λόγου ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς Κεχαριτωμένης Μαρίας καί διά Πνεύματος Ἁγίου ἀπήλλαξε τήν ἀνθρωπίνην ἡμῶν φύσιν ἐκ τῆς ἀρᾶς, δηλονότι τῆς κατάρας τῆς Εὔας, διά τῆς ὁποίας τό πρῶτον εἰσῆλθεν ἡ ἁμαρτία καί ὁ θάνατος εἰς τόν κόσμον.
Μέ ἄλλα λόγια, κατά τόν Ἅγιον Μάξιμον, ἡ Ὑπερευλογημένη Παρθένος Μαρία «γεννώντας ἔνσαρκον τόν Υἱόν καί Λόγον τοῦ Θεοῦ ἀπειργάσθη εἰς τήν γῆν τό μυστήριον τῆς ἀναπλάσεως τοῦ ἀνθρωπίνου γένους μας καί τήν σωτηρίαν ὅλου τοῦ κόσμου, πού εἶναι ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός καί Θεός, αὐτός πού ἥνωσε εἰς τόν Ἑαυτόν Του τά διεστῶτα καί ἐξήλειψε τήν ἁμαρτίαν (τήν ἀράν) τοῦ κόσμου». Ἰδού λοιπόν διατί ὁ μελῳδός διά στόματος τοῦ Ἀγγέλου κραυγάζει πρός τήν Θεοτόκον Μαρίαν· «Χαῖρε, δι’ ἧς ἡ χαρά ἐκλάμψει· Χαῖρε, δι’ ἧς ἡ ἀρά (κατάρα/ἁμαρτία) ἐκλείψει». Καί ἐπί πλέον «Χαῖρε, τοῦ πεσόντος Ἀδάμ ἡ ἀνάκλησις· Χαῖρε, τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις».
Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός διά τοῦ ἀπολυτρωτικοῦ αὐτοῦ σταυρικοῦ αἵματος καί τῆς ἐκ νεκρῶν ἀναστάσεώς Του συνήγειρε, δηλαδή συνανέστησεν ἐν τῇ θεωθείσῃ ἀνθρωπίνῃ αὐτοῦ φύσει καί τήν φύσιν τοῦ πεσόντος Ἀδάμ. Ὁ Χριστός διά τῆς ἀναστάσεώς Του ἀναδεικνύεται ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ ἀνακαινισμένος πλέον ἄνθρωπος. Ἡ δέ Παρθένος Μαρία ἡ Θεοτόκος ἀναδεικνύεται ἡ νέα πλέον Εὔα, ἡ τῆς ὑπακοῆς εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ Πατρός: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά τό ῥῆμά σου» (Λουκ. 1, 38), εἶπε ἡ Μαριάμ εἰς τόν Ἀρχάγγελον Γαβριήλ. Ἰδού διατί καί πάλιν ὁ μελῳδός βοᾷ πρός τήν Θεοτόκον λέγων· «Χαῖρε, δι’ ἧς νεουργεῖται ἡ κτίσις».
Ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία ὑπερβαλλόντως τιμᾷ τό πρόσωπον τῆς Παναγίας Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας, διότι ἄνευ τῆς συμμετοχῆς αὐτῆς, δηλονότι τοῦ Εὐαγγελισμοῦ αὐτῆς ὑπό τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, ὁ ἀνεξιχνίαστος πλοῦτος τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή τό μυστήριον τῆς θείας οἰκονομίας τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου θά παρέμενεν ἄγνωστον εἰς ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος, ὁ ὁποῖος «κατά ἀποκάλυψιν ἐγνώρισε τό μυστήριον τοῦτο» (Ἐφεσ. 3, 3) λέγων· «Ἐμοί τῷ ἐλαχιστοτέρῳ πάντων τῶν ἁγίων ἐδόθη ἡ χάρις αὕτη, ἐν τοῖς ἔθνεσιν εὐαγγελίσασθαι τόν ἀνεξιχνίαστον πλοῦτον τοῦ Χριστοῦ καί φωτίσαι πάντας τίς ἡ οἰκονομία τοῦ μυστηρίου τοῦ ἀποκεκρυμμένου ἀπό τῶν αἰώνων ἐν τῷ Θεῷ, τῷ τά πάντα κτίσαντι διά Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα γνωρισθῇ νῦν ταῖς ἀρχαῖς καί ταῖς ἐξουσίαις ἐν τοῖς ἐπουρανίοις διά τῆς Ἐκκλησίας ἡ πολυποίκιλος σοφία τοῦ Θεοῦ, κατά πρόθεσιν τῶν αἰώνων, ἥν ἐποίησεν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν» (Ἐφεσ. 3, 8-11).
Καί ἡ μέν Ἐκκλησία, πάλιν κατά Παῦλον, τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ ἐστιν (Κολασ. 1, 24), ὁ δέ Χριστός «αὐτός ἐστιν ἡ κεφαλή τοῦ σώματος, τῆς Ἐκκλησίας» (Κολ. 1, 18). Τοῦτο σημαίνει ὅτι καθώς ὁ ἀσώματος Θεός Λόγος, ὁ Χριστός λαμβάνει σῶμα ἀπό τήν Παρθένον Μαρίαν, οὕτω καί ἡ Ἐκκλησία λαμβάνει τήν ἐν τῷ κόσμῳ ὑπόστασιν αὐτῆς ἐκ τῆς Παναγίας Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας ὡς ἐγκωμιαστικῶς ἀναφωνεῖ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός· «Χαίροις, ὦ Κυρία Θεοτόκε, δι’ ἧς ἡμῖν σωματοῦται ὁ ἀσώματος, καί ἄρχεται ὁ ἄναρχος, καί χωρεῖται ὁ ἀχώρητος». Καί ἀναλυτικώτερον, χαῖρε, ὦ Κυρία καί Θεοτόκε, ἀπό τήν ὁποίαν γιά χάρη μας λαμβάνει σῶμα ὁ ἀσώματος, λαμβάνει ἀρχή ὁ ἄναρχος καί χωρεῖται μέσα σέ σένα ὁ ἀχώρητος».
Μέ ἄλλα λόγια, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ Θεοτόκος καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ ἀναγνωρίζεται ὄχι μόνον Μητέρα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀλλά καί Μητέρα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡμεῖς δέ χάρις εἰς τήν Παναγίαν Θεοτόκον Μαρίαν ὀνομαστήκαμε Χριστιανικός λαός τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ αὐτῆς καί ἐπολιτογραφηθήκαμε εἰς τήν Μίαν Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν ὡς ἀναφωνεῖ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, «Χαῖρε, δι’ ἧς ἡμεῖς Χριστιανικός λαός τοῦ σοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ ὠνομάσμεθα. Χαῖρε, δι’ ἧς ἡμεῖς εἰς μίαν, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν ἐπολιτογραφήθημεν».
Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί ὁ λαός αὐτοῦ χαίρει ἐπί τῇ Κεχαριτωμένῃ Θεοτόκῳ, διότι αὐτή πρεσβεύει εἰς τόν Υἱόν καί Θεόν αὐτῆς ὑπέρ πάντων τῶν καταφευγόντων εἰς τήν μητρικήν αὐτῆς βοήθειαν καί προστασίαν. «Ἁγιωτέρα τῶν Χερουβίμ, ὑψηλοτέρα τῶν Οὐρανῶν, πανύμνητε Θεοτόκε· σέ ἐν ἀληθείᾳ ὁμολογοῦντες, ἔχομεν ἁμαρτωλοί σωτηρίαν, καί εὑρίσκομεν ἐν πειρασμοῖς προστασίαν· διό μή παύσῃ ὑπέρ ἡμῶν πρεσβεύουσα, κραταίωμα, καί καταφυγή τῶν ψυχῶν ἡμῶν»· ψάλλει ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.
Τήν ἁγιωτέραν τῶν Χερουβίμ καί πανύμνητον Θεοτόκον παρακαλέσωμεν, ἵνα τῇ μητρικῇ βοηθείᾳ καί προστασίᾳ αὐτῆς διέλθωμεν τό στάδιον τῆς ἁγίας νηστείας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἐν μετανοίᾳ καί ψυχικῇ ἀνανήψει καί οὕτως ἀξιωθῶμεν τῆς χαρᾶς καί τῆς φωτιστικῆς δυνάμεως τοῦ ἀνεσπέρου φωτός τῆς τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ λαμπροφόρου ἀναστάσεως. Ἀμήν.
Ἡ ἀκολουθία μεταδόθηκε ζωντανά ἀπό τόν διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό τοῦ Πατρειαρχείου.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.
