Η Επιτροπή Έρευνας για τις Μυστικές Υπηρεσίες της Κομμουνιστικής Περιόδου που συστάθηκε με απόφαση της βουλγαρικής βουλής αποκάλυψε έγγραφα για την «Επιχείρηση Σταυρός» που σχεδίαζε το πρώην κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας.
Οι βουλγαρικές εφημερίδες δημοσίευσαν αποσπάσματα από το βιβλίο που περιέχει παλιά μυστικά έγγραφα και το οποίο θα δημοσιευτεί κατά τα τέλη Φεβρουαρίου.
Στον πρώτο τόμο του βιβλίου στο οποίο γίνεται αναφορά στη δράση της Υπηρεσίας Πληροφοριών Εξωτερικού (PGU) από το 1944-1991, σημειώνεται ότι στις 16 Νοεμβρίου 1970 ο τότε βοηθός γενικός διευθυντής της υπηρεσίας έθεσε επί τάπητος το σχέδιο πυρπόλησης Ρωμαίικου Πατριαρχείου του Φένερ το οποίο έπρεπε να πραγματοποιηθεί μέχρι τα τέλη του 1971. Στόχος ήταν η πρόκληση μιας κρίσης πέρα από το Σιδηρούν Παραπέτασμα, μεταξύ δυο νατοϊκών συμμάχων, της Ελλάδας και της Τουρκίας. Τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι οι κομμουνιστές ακύρωσαν την τελευταία στιγμή το σχέδιο.
Τα αίτια της συνομωσίας
Στα έγγραφα για την εν λόγω επιχείρηση που βρέθηκαν στα αρχεία και αποχαρακτηρίστηκαν σημειώνονται τα εξής:
«Το Ρωμαίικο Πατριαρχείο του Φένερ προκαλεί μόνιμη πολιτική κρίση μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας. Κάθε κρίση δημιουργεί οπωσδήποτε μια αντίδραση. Η πραγματοποίηση μιας αιχμηρής ενέργειας επεμβαίνοντας σε ένα νευραλγικό σημείο μπορεί να βλάψει σημαντικά τις τουρκοελληνικές σχέσεις. Οι ΗΠΑ θα βρεθούν αντιμέτωπες με την δύσκολη απόφαση ποιανού το μέρος να πάρουν στην κρίση.»
Η «Επιχείρηση Σταυρός» αναμφίβολα αποσκοπούσε να ρίξει πάνω στην Τουρκία την πυρπόληση. Σύμφωνα με το σχέδιο η βουλγαρική μυστική υπηρεσία θα έκανε έρευνες στο πεδίο μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 1970. Μέχρι τις 30 Απριλίου 1971 θα έπρεπε να διοριστούν οι μυστικοί πράκτορες που θα έφερναν σε πέρας την αποστολή. Μέχρι τις 15 Μαρτίου 1971 θα μετέβαινε επί τόπου ο ειδικός πράκτορας για να προσδιορίσει που θα τοποθετήσει τα υλικά που θα χρησιμοποιούσε στην πυρπόληση του Ρωμαίικου Πατριαρχείου του Φένερ.
Το σχέδιο προέβλεπε την συμμετοχή δυο μυστικών πρακτόρων στο στάδιο εφαρμογής το οποίου προβλεπόταν να είναι έτοιμο στις 30 Ιουνίου 1971.
Η παρουσίαση του βιβλίου που περιέχει την «Επιχείρηση Σταυρός» και πολλά άλλα έγγραφα της εποχής σχεδιάζεται να παρουσιαστεί στο Βελίκο Τίρνοβο της Βουλγαρίας στις 27 Φεβρουαρίου.
