Της Δέσποινας Συριοπούλου/Επενδυτής
"Λογικά, η ανακοίνωση της επίσκεψης του έλληνα πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο, δημιουργεί προσδοκίες. Το ζήτημα είναι πώς θα καλλιεργηθεί και θα επικοινωνήσει την άποψη ότι η Ελλάδα είναι εδώ, ως περιοχή σταθερότητας των Βαλκανίων, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου" παρατηρεί πρώην αξιωματούχος των αμερικανικών υπηρεσιών και βαθύτατος γνώστης των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, αξιολογώντας θετικά το γεγονός της πρόσκλησης του Αντώνη Σαμαρά στην Ουάσινγκτον.
Η πρόσκληση του Λευκού Οίκου έφτασε στο Μέγαρο Μαξίμου ένα χρόνο μετά την εκλογή του Αντώνη Σαμαρά στην πρωθυπουργία της χώρας, και μετά από αλλεπάλληλες διαρροές πίεσης προς την αμερικανική πλευρά καθόλη την διάρκεια της χρονιάς για το ενδεχόμενο ταξίδι του στην Αμερικανική πρωτεύουσα.
Εδώ και ένα ολόκληρο χρόνο τον φάκελο με την επίσκεψη Σαμαρά στην Ουάσινγκτον είχε αναλάβει ο πρώην Γεν. Γραμματέας του υπουργείου εξωτερικών πρέσβης Β. Κασκαρέλης, πρώην πρέσβης στην αμερικανική πρωτεύουσα), τον οποίο παρέδωσε στον πρέσβη και νέο Γεν. Γραμματέα του ΥΠΕΞ Α. Μιτσιάλη. Οι πρέσβεις Κασκαρέλης και Μιτσιάλης σε στενή συνεργασία με τον κ. Χρ. Παναγόπουλο, σημερινό πρέσβη στην Ουάσινγκτον (που διαδέχθηκε τον Β. Κασκαρέλη) και σε συνεργασία με το Μαξίμου, έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου περιέχει με μεγάλη λεπτομέρεια όλο το πλαίσιο της συνάντησης, καθορίζοντας την ατζέντα των θεμάτων που θα συζητηθούν. Να σημειωθεί ότι είναι από τις λίγες -ίσως και σπάνιες φορές- που ο Λευκός Οίκος ανακοινώνει την λίστα των θεμάτων που θα βρίσκονται στο επίκεντρο της διμερούς συνάντησης, γεγονός που συνδέεται στενά με το τι προηγήθηκε μέχρι και την αποστολή της αμερικανικής πρόσκλησης στον Αντώνη Σαμαρά. Οι συνεχείς διαρροές εκ μέρους της ελληνικής πλευράς περί επικείμενου ταξιδιού του έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον από την επομένη της 17ης ιουν είχαν ενοχλήσει, προκαλώντας την δυσαρέσκεια της αμερικανικής πλευράς, η οποία διατηρούσε μια τακτική σιγής ιχθύος και μια πολιτική παγωμένων σχέσεων. Σύμφωνα, λοιπόν, με την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, η επίσκεψη θα υπογραμμίσει την ισχύ των σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδας (διαρκείς δεσμοί συγγένειας, κοινά συμφέροντα, η συμμαχία του NATO) και τη συνεχιζόμενη υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών στις προσπάθειες της Ελλάδας να αναμορφώσει την οικονομία της και να προωθήσει την επιστροφή της στην ευημερία". Συνεχίζει δε "Ο Πρόεδρος αναμένει να συζητήσει με τον Πρωθυπουργό ένα ευρύ φάσμα θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος και προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένων της αμυντικής συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, της Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Εταιρικής Σχέσης, της περιφερειακής συνεργασίας, των κοινών προσπαθειών καταπολέμησης της τρομοκρατίας, των προοπτικών διευθέτησης στην Κύπρο, των εξελίξεων στη Βόρεια Αφρική, και της Συρίας".
Η πρόσκληση, αν και πολλοί είναι εκείνοι που θα θελήσουν να πουλήσουν εκδούλευση και να πάρουν το κρέτι θα έλεγε κάποιος που γνωρίζει καλά το τρόπο που λειτουργούν οι αμερικάνοι, "ήρθε απλώς στην ώρα της". Η Ελλάδα έχει υπογράψει την κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ για την μεταφορά του φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, την ώρα που το ενδεχόμενο της ρωσικής εμπλοκής με την Gazpromστην αγορά της ΔΕΠΑ έχει -προς το παρόν τουλάχιστον- απομακρυνθεί, επαναδιαβεβαιώνοντας σημειολογικά τους άρρηκτους δεσμούς της Ελλάδας με την άλλη άκρη του Ατλαντικού. Ας μην ξεχνάμε πόσα ταξίδια έκανε στην Αθήνα και πόσες συναντήσεις είχε ο υφυπουργός εξωτερικών Ρούμπιν με έλληνες αξιωματούχος προκειμένου να πεισθούν οι τελευταίοι για τα πλεονεκτήματα του αζέρικου φυσικού αερίου.
Σε μια δύσκολη πολιτική συγκυρία για τον Αντώνη Σαμαρά, έχοντας χάσει τον ένα κυβερνητικό εταίρο, η Ουάσινγκτον δείχνει να παρέχει διακριτική στήριξη στο έργο της ελληνικής κυβέρνησης, πριν ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου για την Ελλάδα μετά τις γερμανικές εκλογές τον προσεχή Σεπτέμβριο. Κανείς επίσης δεν δείχνει να έχει πεισθεί από την "ξαφνική αγάπη της γερμανίδας Καγκελαρίου προς την Ελλάδα -πολύ δε περισσότερο η Ουάσινγκτον-, υπό το φόβο μιας οποιασδήποτε πραγματικής (ελληνικής) κρίσης που θα έθετε σε κίνδυνο το πολιτικό μέλλον της κας Μέρκελ. Ο Λευκός Οίκος είναι πιθανό με την στήριξη προς τον Αντώνη Σαμαρά να επιθυμεί να στείλει και ένα μήνυμα προς το Βερολίνο για τον γενικότερο ρόλο που επιδιώκει να παίξει, φορώντας τον μανδύα της ηγέτιδας δύναμης της Ένωσης.
Στο σημείο αυτό να υπενθυμίσουμε ότι η Ουάσινγκτον παρείχε ανοιχτή στήριξη στον έλληνα πρωθυπουργό στην επιλογή του να κλείσει την ΕΡΤ και να προσχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις, μέσω της εκπροσώπου του StateDepartmentσε ερώτηση για το κλείσιμο της ΕΡΤ, απαντώντας και στις φήμες που είχαν διαρρεύσει την προηγούμενη ημέρα περί ανησυχίας της Ουάσινγκτον για πτώση της κυβέρνησης. Ο Πρόεδρος Ομπάμα, όπως άλλωστε επισημαίνει η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, θα εκφράσει την στήριξη του στις προσπάθειες που κάνει η ελληνική κυβέρνηση για την ανόρθωση της οικονομίας, αλλά ενδέχεται σύμφωνα με πληροφορίες του "Ε" να προς-καλέσει την στήριξη της Ελλάδας μέσω επενδύσεων.
Την ώρα που η ανακοίνωση της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην Αμερικανική πρωτεύουσα δημιούργησε αφενός μια συγκρατημένη αισιοδοξία για την αλλαγή του κλίματος σε διμερές επίπεδο, αφετέρου εξίσου συγκρατημένες προσδοκίες για το ενδεχόμενο ουσιαστικής στήριξης του αμερικανικού παράγοντα στην ελληνική προσπάθεια για την ανάκαμψη της οικονομίας, αμερικανοί αναλυτές δεν εμφανίζονται το ίδιο αισιόδοξοι, σκιαγραφώντας μάλλον με μελανά γράμματα την μετέπειτα πορεία του ελληνικού προγράμματος. "Το πρόγραμμα για την Ελλάδα δεν βγάζει πουθενά" επαναλαμβάνει στον "Ε" αμερικανός αναλυτής, πρώην στέλεχος για αρκετά χρόνια του ΔΝΤ, ο οποίος εδώ και πάνω από ένα χρόνο επιχειρηματολογεί για το αδιέξοδο και την… "παταγώδη αποτυχία" του ελληνικού προγράμματος επισημαίνοντας ότι όλα τα προβλήματα που θα προκύψουν ξανά με την Ελλάδα, χρονικά τοποθετούνται μετά το Σεπτέμβριο και τις γερμανικές εκλογές. "Αυτή την στιγμή, θα ήταν καταστροφικό πολιτικά για την κα Μέρκελ να παραδεχτεί ότι η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει τα δάνεια της, χωρίς μια ακόμη απομείωση χρέους" αναφέρει χαρακτηριστικά ο αμερικανός αναλυτής.
Πρώην στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας στην αμερικανική πρωτεύουσα εκφράζει έντονα την απαισιοδοξία του για την ελληνική υπόθεση. "Τα πράγματα δεν φαίνονται να πηγαίνουν καλά. Και αυτό γιατί εδώ και τρία χρόνια δεν έχει γίνει τίποτε ουσιαστικό. Για να αλλάξεις κάτι, πρέπει να γκρεμίσεις το παλιό και όχι να χτίζεις πάνω στα σαθρά θεμέλιά του" λέει χαρακτηριστικά, διατυπώνοντας την άποψη ότι από τον Σεπτέμβρη θα ανοίξει εκ νέου μια ακόμη δύσκολη περίοδος για την Ελλάδα". Από την άλλη, διεθνή Hedgefundsμε τζίρο εκατομμυρίων δολαρίων αν και βλέπουν την Ελλάδα ως μια περίπτωση ευκαιρίας στην επενδυτική δραστηριότητά τους, μια δεύτερη πιο προσεκτική εξέταση λειτουργεί αποτρεπτικά στα σχέδια τους. "Θέλουμε να επενδύσουμε σε ελληνικές εταιρίες, αλλά δυστυχώς τα μεγάλα χρέη τους λειτουργούν όχι απλώς ως ανασταλτικός παράγοντας, αλλά απαγορευτικά σε μια τέτοια προσπάθεια" αναφέρει στον "Ε" ανώτερο στέλεχος ιδιωτικού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, που γνωρίζει καλά την Ελλάδα της κρίσης.
Τις τελευταίες ημέρες τα κύρια άρθρα και αμερικανικών εφημερίδων ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με την Ελλάδα. Μετά τους New YorkTimes με το κύριο άρθρο περί λανθασμένης συνταγής για την ελληνικό πρόβλημα, αλλά και τον παραλληλισμό σε δεύτερο άρθρο της έγκυρης αμερικανικής εφημερίδας της ελληνικής υπόθεσης με τις αντιδράσεις ενός βατράχου στο καυτό νερό, αλλά και την Wall Street Journal, σε νέα ανάλυση-έκθεση προχώρησε και το αμερικανικό ινστιτούτο πληροφοριών Strafor. Τα χρήματα που θα δοθούν στην Ελλάδα, παράλληλα με τα θετικά μηνύματα και την περιστασιακή ανακούφιση που δίδεται από τον τουρισμό της καλοκαιρινής περιόδου μειώνουν τον κίνδυνο μεγαλύτερης πολιτικής και οικονομικής αστάθειας για τους επόμενους μήνες στην χώρα κρίνει το αμερικανικό ινστιτούτο. Οι συντάκτες της έκθεσης σημειώνουν ότι η αστάθεια θα επιστρέψει προς τα τέλη του έτους, με τους δανειστές να μπαίνουν για ακόμη μια φορά στην διαδικασία συζήτησης για την ανεύρεση περαιτέρω βοήθειας προς την Αθήνα, την ώρα που οι δομικές μεταρρυθμίσεις θα κριθούν ανεπαρκείς, δεδομένου ότι τα υψηλά ποσοστά ανεργίας αποτελούν μείζονα παράγοντα πολιτικής αστάθειας, εμποδίζοντας την εφαρμογή τους. Υπό τον φόβο μιας βαθύτερης κρίσης στην Ελλάδα, η οποία θα επιφέρει (και θα επαναφέρει) την αστάθεια στην ζώνη του ευρώ, το Startforεκτιμά ότι η τρόικα θα εξακολουθήσει να πιέζει την Αθήνα για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις (με νέα μέτρα), ωστόσο με μια διάθεση για συμφωνία σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η κατάρρευση της σημερινής κυβέρνησης, γεγονός που θα δυσχεράνει και θα περιπλέξει την συνεργασία των δανειστών με την Ελλάδα. Τέλος, όπως αναφέρει το γνωστό για την εγκυρότητα των πληροφοριών του αμερικανικό ινστιτούτο, μια εκ νέου απομείωση του χρέους είναι πιθανή και θα αποτελέσει αντικείμενο πίεσης εκ μέρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μετά τις γερμανικές εκλογές.
ΥΣ: Και επειδή όπως πολύ συχνά συμβαίνει, θα δούμε πολλούς να επαίρονται (έστω και διακριτικά) για την πατρότητα της επιτυχίας ή να αποδίδουν τα εύσημα σε άλλους προς ίδιον όφελος, καλό θα είναι να φιλτράρουμε τα όσα ακούγονται. Γιατί "επιστρατεύθηκαν" πολλοί, μεταξύ αυτών ελληνοαμερικανοί ισχυροί οικονομικοί παράγοντες (βλέπε Αν. Λιβέρης, Σωτ. Βαχαβιώλος), αλλά και αμερικανοί -γερουσιαστές ή και πρώην πρόεδροι (βλέπε Μπιλ Κλίντον)- να παρέμβουν, ασκώντας μια διακριτική πίεση για την αποστολή της περιβόητης πρόσκλησης. Ας είναι καλά οι διπλωματικές μας αρχές που δούλεψαν ανεξαρτήτως εσωτερικών εξελίξεων, προσηλωμένοι σε συγκεκριμένο στόχο… Για να λέμε και τα πράγματα με το όνομά τους.
