Αν οι ρεπουμπλικάνοι πάρουν τον έλεγχο της Γερουσίας, τα πράγματα δυσκολεύουν για τον Λευκό Οίκο

Της Δέσποινας Συριοπούλου*

Την προσεχή Tρίτη 4 Νοεμβρίου διεξάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες οι "ενδιάμεσες εκλογές", μια εκλογική διαδικασία που θα κρίνει εν πολλοίς -πέρα των άλλων- την πορεία των δυο επόμενων-τελευταίων ετών της προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα στον Λευκό Οίκο. Σε ομοσπονδιακό επίπεδο,  οι αμερικανοί καλούνται να εκλέξουν τους 435 βουλευτές της Βουλής των Αντιπροσώπων και τους 36 από τους 100 γερουσιαστές, ενώ αντίστοιχη εκλογική διαδικασία θα ακολουθηθεί και στις πολιτείες (Πολιτειακή βουλή και Γερουσία), παράλληλα με την εκλογή κυβερνητών σε 36 πολιτείες. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν πρόκειται να αλλάξει χέρια, παραμένοντας στον έλεγχο των ρεπουμπλικάνων, διατηρώντας και μετά τις εκλογές το έντονα πολωμένο κλίμα. Σήμερα, η Βουλή αποτελείται από 233 ρεπουμπλικάνους και 199 Δημοκρατικούς, ενώ υπάρχουν τρεις κενές θέσεις, οι οποίες ενδέχεται, βάσει εκτιμήσεων, να καλυφθούν από δυο δημοκρατικούς και έναν ρεπουμπλικάνο. Η μεγάλη μάχη, ωστόσο θα δοθεί στην Γερουσία, όπου οι Δημοκρατικοί έχουν σήμερα τον έλεγχο με 53 γερουσιαστές έναντι 45 ρεπουμπλικάνων και δυο ανεξάρτητους. Σύμφωνα με τους ορισμένους αμερικανούς αναλυτές, αυξάνονται οι πιθανότητες ο έλεγχος της Γερουσίας να περάσει στους ρεπουμπλικάνους, φέρνοντας σε πολύ δύσκολη θέση και σε αδυναμία κινήσεων τον Λευκό Οίκο. Όπως αναφέρει στον ΤτΚ ο Ανδρέας Ακαράς, δικηγόρος & πολιτικός σύμβουλος βουλευτών ελληνικής καταγωγής "στην περίπτωση που η Γερουσία περάσει στα χέρια των ρεπουμπλικάνων, η κυβέρνηση θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Αν οι ρεπουμπλικάνοι αποκτήσουν την δυνατότητα να περνούν νομοσχέδια, όπως τα θέλουν, ο πρόεδρος θα υποχρεώνεται να ασκήσει βέτο, γεγονός που θα κάνει την πολιτική διαμάχη πιο έντονη, και ακόμη μεγαλύτερη την πόλωση. Την ίδια στιγμή θα μεγαλώνει και η δυσαρέσκεια των πολιτών για το πολιτικό τους σύστημα".

Οι φετινές ενδιάμεσες εκλογές είναι οι πιο ακριβές στην ιστορία τους. Κόστισαν περίπου στα 4 δις δολάρια. Για τον Ανδρέα Ακαρά, αυτό αναδεικνύει και ένα σοβαρό πρόβλημα στον τρόπο που λειτουργεί το ίδιο το πολιτικό σύστημα στις Ηνωμένες Πολιτείες. "Η πόλωση που υπάρχει είναι απόρροια μιας πορείας του ίδιου του πολιτικού συστήματος. Οι αποφάσεις του Αρείου Πάγου των τελευταίων 8 περίπου χρόνων που επιτρέπουν την διοχέτευση τεραστίων ποσών στην προεκλογική εκστρατεία, όπου τα μεγάλα συμφέροντα στηρίζουν κυρίως τους ρεπουμπλικάνους, μειώνοντας παράλληλα την φωνή των δημοκρατικών (που υποστηρίζει μια πιο κοινωνική πολιτική)", δικαιολογώντας το χάσμα συνεννόησης που βλέπουμε σήμερα μεταξύ του Λευκού Οίκου και του Κογκρέσου. Ενδιαφέρουσα είναι και η προσέγγιση του Bob Doll, ανώτερου στελέχους της Nuveen Asset Management, και πρώην (στέλεχος) της Blackrock, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό Barronsεπισημαίνει την σημασία των ενδιάμεσων εκλογών για τις αγορές, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι "στις τελευταίες 16 εκλογικές αναμετρήσεις, την επομένη των εκλογών το χρηματιστήριο ανέβηκε κατά μέσο όρο 16%. Οι αγορές δεν θέλουν την αβεβαιότητα, και οι ενδιάμεσες εκλογές καθορίζουν ποιος θα κάνει τα νομοσχέδια, θα ξοδεύει χρήματα και ποιος είναι ο καλύτερος για την προεδρική εκλογές την επόμενη διετία". Σε μια ενδεχόμενη επικράτηση των ρεπουμπλικάνων και στην Γερουσία, ο αμερικανός οικονομολόγος θεωρεί ότι θα ευνοηθούν οι μεγάλες τράπεζες, η αμυντική βιομηχανία, και οι πετρελαϊκές εταιρίες, ενώ μια νίκη-έκπληξη των δημοκρατικών θα μπορούσε να αποτελεί "καλό οιωνό" για την εναλλακτική ενέργεια, τα νοσοκομεία και τις υποδομές.       

Την ώρα που η δημοτικότητα του Μπαράκ Ομπάμα έχει φτάσει στο ναδίρ της, αγγίζοντας περίπου το 40%, η πλειοψηφία των αμερικανών, σύμφωνα με τελευταία δημοσκόπηση, δεν είναι ευχαριστημένοι με την πορεία της χώρα. Το 61% δηλώνουν την δυσαρέσκειά τους, έναντι του 34%, ενώ διασπασμένοι εμφανίζονται οι αμερικανοί για το ποιο κόμμα έχει μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα τρέχοντα ζητήματα. Σύμφωνα με τα πολύ ενδιαφέροντα και ιδιαιτέρως κατατοπιστικά στοιχεία που περιέχει έρευνα της αμερικανικής εφημερίδας NewYorkPost, η πλειοψηφία των αμερικανών θεωρεί ότι οι ρεπουμπλικάνοι μπορούν να διαχειριστούν πιο αποτελεσματικά το ζήτημα των τζιχαντιστών της ISIS, την οικονομία, την εξωτερική πολιτική και το μεταναστευτικό, ενώ ο έμπολα, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τα κοινωνικά θέματα και η οικονομική ανισότητα αποτελούν ζητήματα που οι δημοκρατικοί θεωρούνται ικανότεροι στην διαχείρισή τους. Παράλληλα, στην ίδια έρευνα, η δημιουργία θέσεων εργασίας βρίσκεται στην κορυφή της λίστας για την πλειοψηφία της κοινής γνώμης και αφορά στα θέματα που θα ήθελαν να προωθήσει (με νομοσχέδιο) το Κογκρέσο την επόμενη χρονιά. Ακολουθεί η εσωτερική ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας, το μεταναστευτικό και χαμηλότερα στην λίστα το φορολογικό και οι απειλές ασθενειών, όπως ο έμπολα.

Η επαύριον των ενδιάμεσων εκλογών, μπορεί να φέρει ανακατατάξεις στις πολιτικές ισορροπίες, θα αναδείξει όμως και μια μεγαλύτερη πόλωση μεταξύ ρεπουμπλικάνων και δημοκρατικών, με το βλέμμα πλέον στραμμένο στις προεδρικές εκλογές του 2016. Παράλληλα όμως, θα βάλει και "φρένο στην καθημερινότητα" όπως διαπιστώνει ο Ανδρέας Ακαράς, "του αμερικανού πολίτη, δεδομένου ότι πλέον το παιχνίδι δεν πρόκειται να παίζεται για κάποιο νομοσχέδιο στην Βουλή, αλλά για την προετοιμασία να πάρουν τον Λευκό Οίκο στα χέρια τους. Θα είναι πολύ έντονο και θα ξεκινήσει ακριβώς την επομένη, στις 5 Νοεμβρίου".

Ομοσπονδιακοί Βουλευτές ελληνικής καταγωγής:

Ο ρεπουμπλικάνος Κώστας Μπιλιράκης από την Φλόριδα, και οι δημοκρατικοί Γιάννης Σαρμπάνης από το Μέριλαντ, Ντίνα Τάιτους από την πολιτεία της Νεβάδα και Νίκη Τσόνγκας (αμερικανίδα αλλά σύζυγος του Πωλ Τσόνγκα, υποψηφίου για το προεδρικό χρίσμα των δημοκρατικών στις εκλογές του 1992) δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην επανεκλογή τους. Ωστόσο, ο υποψήφιος με τους δημοκρατικούς James Cargas από την πολιτεία του Τέξας, έχει πολύ λίγες πιθανότητες να εκλεγεί, αφού παραδοσιακά το Τέξας είναι πια πολιτεία που κυριαρχεί το ρεπουμπλικανικό στοιχείο.      

*Δημοδιεύτηκε στον Τύπο της Κυριακής